Τα παραμύθια είναι και για μεγάλους – Ο Πέερ Γκυντ του Ίψεν στο Εθνικό

1117

 

Τα παραμύθια αφορούν και τους ενήλικες. Με αυτό τον άξονα κινείται το αριστούργημα του Χένρικ Ίψεν «Πέερ Γκυντ», που παρουσιάζεται στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, σε νέα μετάφραση Γιώργου Δεπάστα, σκηνοθεσία Δημήτρη Λιγνάδη, με τον ίδιο στον ομώνυμο ρόλο και ένα θίασο εξαιρετικών ηθοποιών. Πρόκειται για μια παράσταση που ακροβατεί ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασία.

“Να σου είναι αρκετός ο εαυτός σου
Για όλους τους άλλους να ‘σαι πάντοτε κλειστός 
Τίποτε άλλο δεν έχεις στο μυαλό σου
Αυτό θα είναι ο μόνος σου σκοπός”

(Όρκος του Πέερ στα ξωτικά)

Ο Πέερ Γκυντ, το δραματικό ποίημα του  Ίψεν, γραμμένο το 1867 κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Ιταλία, είναι εμπνευσμένο και διαποτισμένο από τα λαϊκά Νορβηγικά παραμύθια.

Ο ήρωας παλεύει με το όνειρο και τον πειρασμό επιμένοντας με το πείσμα μικρού παιδιού να ζήσει τη ζωή του «ως αυτοκράτωρ του εαυτού του» μέχρι να συνειδητοποιήσει ότι σε όλη του τη ζωή υποκρινόταν ότι είναι κάποιος άλλος.

Μετά από την οδυνηρή συνειδητοποίηση της ματαιότητας της περιπλάνησης του, βρίσκει την αναγνώριση στην αγκαλιά της ιδανικής συντρόφου, της γυναίκας που τον αγάπησε για αυτό που ήταν και που τον περίμενε ως το τέλος.

Ένας μυθικός κόσμος ξετυλίγεται επί σκηνής και ένα ήρωας που έχει να διανύσει την προσωπική του Οδύσσεια. «Το μυθολογικό του υπόβαθρο είναι οι θρύλοι της Νορβηγίας, τα ξωτικά, τα μαγικά τοπία, οι μυθικοί ήρωες. Ένα έργο με τόσα συμπυκνωμένα νοήματα, με μεγάλα βάθη, με τεράστια έκταση, για τον άνθρωπο και τα αδιέξοδα του, για τις αρχετυπικές μορφές της μάνας, του πατέρα, της γυναίκας, για την ‘τερατομορφία’ της ζωής, για την κοινωνία, θρησκεία και τόσα άλλα θέματα.» αναφέρει ο Δημήτρης Λιγνάδης.

Ο ίδιος ο Ίψεν προόριζε το δραματικό αυτό ποίημα για ανάγνωση και όχι για σκηνική παρουσίαση όμως τελικά ενέδωσε στις πιέσεις να το προσαρμόσει για το θέατρο (δέκα χρόνια μετά την κυκλοφορία του) και το έργο αναγνωρίστηκε ως αριστούργημα της σκανδιναβικής λογοτεχνίας.