Η δύναμις της παραδόσεως

1750

Γράφει ο Χρήστος Ζαμπούνης

«Η Ζοζεφίνα έχει πολύ γούστο. Μόνο που είναι κακό», συνήθιζε να λέει ο Ναπολέων για την σύζυγό του. Θυμήθηκα τα λόγια του μεγάλου στρατηλάτη στο λιμάνι της Αιγιάλης. Μόνον που στην θέση της Ζοζεφίνας έβαλα την Ομάδα Αιγαίου και την λέξη κακό γούστο, την άλλαξα με την λέξη καλό. Τι εννοώ; Έξι χορευτικά συγκροτήματα ταξίδεψαν χθες από τα γύρω νησιά (Νάξος, Κουφονήσι, Ηρακλειά, Σχοινούσα, Δονούσα) μετά από πρόσκληση της ομάδας μας για να συμμετάσχουν σε μία εκδήλωση υπό την αιγίδα του Δήμου Αμοργού. Φόρεσαν τις παραδοσιακές στολές τους και χόρεψαν τραγούδια του τόπου τους, όπως το έκαναν επί αιώνες, ίσως και χιλιετηρίδες, πριν από αυτούς οι πρόγονοί τους. Ήταν ένα αρχέγονο αντάμωμα σχεδόν ιερατικό. Μία μέθεξις κατά βάσιν διονυσιακή, όπου η παράδοση έπαιρνε το κατόπι. Το καλό γούστο συνίσταται στην φιλοσοφία της εκδηλώσεως η οποία δίδει προτεραιότητα και τιμά τον νησιωτικό πολιτισμό.

«Ευχαριστώ την Ομάδα Αιγαίου για την πρωτοβουλία, αλλά και όλους τους Αμοργιανούς, από τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου έως τους εθελοντές που μαγείρεψαν και όσους προσέφεραν τα φαγητά και τα ποτά», είπε ο δήμαρχος Νίκος Φωστιέρης στον λόγο του. Μέτρησα 500 περίπου νοματαίους όλων των ηλικιών, στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο της Αιγιάλης. Ανάμεσά τους ο κυβερνήτης και το πλήρωμα του ΤΠΚ Γρηγορόπουλος, όπου ΤΠΚ σημαίνει τορπιλάκατος. Ρώτησα με αφέλεια εάν το πλοίο πήρε το όνομα από τον Αλέξανδρο Γρηγορόπουλο, αλλά με ευγένεια με ενημέρωσαν ότι πρόκειται για συνωνυμία με τον υποπλοίαρχο Μιχαήλ Γρηγορόπουλο, ο οποίος έπεσε υπέρ πίστεως και πατρίδος το 1943 κατά την αεροπορική επίθεση της γερμανικής αεροπορίας στην Λέρο. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς διδάκτωρ διεθνών σχέσεων για να αντιληφθεί ότι η τορπιλάκατος είναι σε διαρκή επαγρύπνηση λόγο της υφέρπουσας τουρκικής απειλής.

Παρατηρούσα τους εφήβους και τις έφηβες να χορεύουν νησιωτικούς κατά κύριο λόγο σκοπούς και σκεπτόμουν ότι καμία ξένη κατοχή δεν κατάφερε να εξαλείψει τα ήθη και τα έθιμα του Αρχιπελάγους, ούτε οι Φράγκοι, ούτε οι Ενετοί, ούτε οι Οθωμανοί. Μία δεύτερη σκέψις συνίστατο στο φρόνημα των χορευτών όπως καθρεπτίζετο στα πρόσωπά τους: ήταν ένα μείγμα υπερηφάνειας αλλά και υπευθυνότητος που έχουν ως συνήθως οι θεματοφύλακες των παραδόσεων. Άλλωστε, αυτό είναι το νόημα της παραδόσεως, η μία γενεά να παραδίδει στην άλλη. Υπό αυτήν την έννοια, η προσέγγισις ημών των ξενομεριτών και των εντοπίων, υπήρξε ολιστική για να χρησιμοποιήσω μία λέξη του συρμού. Υπό την ίδια έννοια η αναβάπτισις στα ιερά και τα όσια του Έθνους είναι μονόδρομος