Πρωτοφανείς εικόνες στη βρετανική Βουλή, όπου ο Μπόρις Τζόνσον γνώρισε την έκτη του ήττα ως πρωθυπουργός, αλλά εμφανίστηκε αποφασισμένος να μην κάνει ούτε βήμα πίσω.
Σε μια επεισοδιακή συνεδρίαση, το νέο αίτημά του για εκλογές απορρίφθηκε ξανά, αλλά φρόντισε να στείλει μήνυμα πως παράταση για το Brexit δεν θα ζητήσει από την Ε.Ε.
Απομένουν πλέον 50 μέρες έως την 31η Οκτωβρίου, όταν υποτίθεται πως είτε με συμφωνία είτε χωρίς, η Βρετανία θα αποχωρίσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά κανείς δεν ξέρει τι ξημερώνει για τη Βρετανία. Ούτε πως θα γίνει το περιβόητο Brexit.
Πρωτοφανείς εικόνες εκτυλίχθηκαν όταν ο πρόεδρος της Βουλής Τζον Μπέρκοου επιχείρησε να κατέβει από τη θέση του για να κατευθυνθεί στη Βουλή των Λόρδων ώστε να ολοκληρωθεί, τυπικά, η διαδικασία του «λουκέτου» στη Βουλή που έχει αποφασίσει η κυβέρνηση Τζόνσον.
Βουλευτές της αντιπολίτευσης προσπάθησαν να τον «εμποδίσουν», σε μια συμβολική κίνηση, φράζοντάς του το δρόμο και κρατώντας στα χέρια τους χαρτιά με συνθήματα.
Όταν οι βουλευτές του Συντηρητικού κόμματος αποχωρούσαν από την αίθουσα, οι συνάδελφοί τους των Εργατικών τους φώναζαν «ντροπή σας».
Νωρίτερα, ο Μπόρις Τζόνσον είχε φτάσει στο σημείο να ειρωνευτεί τον πρόεδρο της Βουλής, κάνοντας λόγο για τις «χαρακτηριστικά αμερόληπτες κρίσεις του».
Έκτη ήττα για τον Μπόρις Τζόνσον
Από την ημέρα που ανέλαβε πρωθυπουργός της Βρετανίας ο Μπόρις Τζόνσον, υποσχόμενος να φέρει σε πέρας το Brexit, μετρά μόνο… ήττες στη Βουλή. Έχει κερδίσει τη σημαντικότερη για εκείνον, μάχη: το να κλείσει το κοινοβούλιο έως τις 14 Οκτωβρίου.
Το κλίμα, το βράδυ της Δευτέρας, στη Βουλή μύριζε… μπαρούτι από νωρίς. Ήταν η τελευταία συζήτηση στη Βουλή των Κοινοτήτων επί της πρότασης του πρωθυπουργού για πρόωρες εκλογές πριν μπει το «λουκέτο».
Η διαδικασία τελείωσε μετά τα μεσάνυχτα με την ψηφοφορία επί της πρότασης, η οποία οδήγησε σε δεύτερη ήττα της κυβέρνησης. Το αποτέλεσμα (293 ψήφοι υπέρ/46 κατά) καθορίστηκε από την μαζική αποχή των βουλευτών στη διαδικασία. Ο πρόεδρος του σώματος Τζον Μπέρκοου ανακοίνωσε ότι δεν εξασφαλίστηκε η απαιτούμενη ενισχυμένη πλειοψηφία (τα δύο τρίτα των μελών της Βουλής των Κοινοτήτων) για την αποδοχή της πρότασης και άρα η πρόταση για εκλογές απορρίφθηκε.
Τζόνσον: Δεν θα ζητήσω καθυστέρηση Brexit
«Για άλλη μια φορά, η αντιπολίτευση πιστεύει ότι γνωρίζει καλύτερα», ήταν η αντίδραση του Μπόρις Τζόνσον μετά τη νέα κοινοβουλευτική ήττα του. Επανέλαβε ότι δεν θα πάει στις Βρυξέλλες για να ζητήσει παράταση του Brexit, παρότι ο νέος νόμος που τέθηκε σε ισχύ χθες τον υποχρεώνει να υποβάλει αίτημα για νέα τρίμηνη παράταση της διαδικασίας βάσει του Άρθρου 50 της Συνθήκης της Λισσαβώνας.
Στη διάρκεια της συζήτησης, ο Μπόρις Τζόνσον δήλωσε ότι είναι αποφασισμένος για την αποχώρηση από την ΕΕ χωρίς συμφωνία και προειδοποίησε τους βουλευτές ότι εναντιώνονται «στη βούληση των πολιτών».
«Εάν πραγματικά θέλετε να καθυστερήσετε το Brexit πέρα από την 31η Οκτωβρίου, κι από ό,τι φαίνεται αυτό θέλετε να κάνετε, τότε ψηφίστε για να προκηρυχθούν εκλογές και αφήστε τους πολίτες να αποφασίσουν εάν θέλουν αναβολή ή όχι. Αν αρνηθείτε, θα πάω στις Βρυξέλλες και θα διαπραγματευτώ την αποχώρησή μας με συμφωνία, αλλά και χωρίς συμφωνία εάν χρειαστεί. Δεν θα ζητήσω άλλη καθυστέρηση», είπε απευθυνόμενος στους βουλευτές. Από τα πυρά του Βρετανού πρωθυπουργού δεν γλίτωσαν ούτε οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες και τα σχέδιά τους να ακυρώσουν το Brexit.
Ο επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Τζέρεμι Κόρμπιν, απάντησε στο αίτημα για εκλογές ότι δεν πρόκειται να στηρίξει την διάλυση της Βουλής μέχρις ότου φύγει από το τραπέζι το ενδεχόμενο ενός Brexit χωρίς συμφωνία. «Δεν είμαι διατεθειμένος να ρισκάρω να επιβληθεί η καταστροφή της μη συμφωνίας στις κοινότητές μας, στις θέσεις εργασίας και στις υπηρεσίες μας και στα δικαιώματά μας. Η μη συμφωνία δεν είναι καθαρή αποχώρηση, θα ξεκινήσει νέα περίοδος σύγχυσης και καθυστερήσεων αλλά αυτή τη φορά με συνέπεια την κλιμάκωση της ανεργίας, της αποβιομηχάνισης, της εμβάθυνσης της φτώχειας σε όλη τη χώρα».
Νωρίτερα, ο Μπόρις Τζόνσον κάλεσε τον Τζέρεμι Κόρμπιν να πάει ο ίδιος στις Βρυξέλλες να διαπραγματευτεί συμφωνία, ενώ ο επικεφαλής των Εργατικών ανταπάντησε ότι το κυβερνών κόμμα ευθύνεται για τις υπαναχωρήσεις και τον κατηγόρησε ότι κλείνει τη Βουλή των Κοινοτήτων για να αποφύγει κάθε κοινοβουλευτικό έλεγχο.
Μετά τις τελευταίες εξελίξεις και το «λουκέτο» στη βρετανική Βουλή έως τις 14 Οκτωβρίου, τα σενάρια διαμορφώνονται ως εξής:
Νέα αναβολή
Το Brexit, που τυπικά προβλεπόταν να γίνει την 29η Μαρτίου 2019, έχει ήδη αναβληθεί δύο φορές, ελλείψει ομοφωνίας στη Βουλή των Κοινοτήτων για τους όρους. Ο νόμος που ψηφίστηκε από το κοινοβούλιο και τέθηκε σε ισχύ χθες υποχρεώνει τον Τζόνσον να ζητήσει από την ΕΕ νέα αναβολή τριών μηνών, ως τα τέλη του Ιανουαρίου του 2020. Πρόκειται για «συνθηκολόγηση» κατ’ αυτόν. Στις 17 Οκτωβρίου θα βρεθεί στις Βρυξέλλες για να διαπραγματευθεί μια συμφωνία, ενώ η κυβέρνησή του θα ετοιμάζεται για αποχώρηση χωρίς συμφωνία. Για την αναβολή χρειάζεται ομόφωνη έγκριση των 27 χωρών μελών της ΕΕ.
Πρόωρες εκλογές
Αν και τα μέλη της Βουλής των Κοινοτήτων απέρριψαν για δεύτερη φορά το σχέδιο του Τζόνσον, η διεξαγωγή πρόωρων βουλευτικών εκλογών δεν μπορεί να αποκλειστεί. Για τους Εργατικούς, θα ήταν πιο ευνοϊκό να γίνουν μετά την 31η Οκτωβρίου, αφού θα αποδυναμώσουν τη θέση του Τζόνσον, ο οποίος έχει δεσμευθεί πως η χώρα του θα αποχωρήσει από την ΕΕ, όποιο κι αν είναι το κόστος, εντός προθεσμίας. Για τον αρχηγό των Τόρις, η εκλογική αναμέτρηση είναι ζωτικής σημασίας για να ανακτήσει την πλειοψηφία των εδρών στη Βουλή των Κοινοτήτων που έχασε την περασμένη εβδομάδα. Θέλει εκλογές στις 15 Οκτωβρίου και αφήνει πάντα ανοικτό το σενάριο no-deal αν δεν γίνει αυτό. Σκοπεύει να αλιεύσει ψήφους από το Κόμμα του Brexit του Νάιτζελ Φαράζ, που σάρωσε στις ευρωεκλογές προτείνοντας διαζύγιο χωρίς συμφωνία με τις Βρυξέλλες.
Brexit χωρίς συμφωνία
Οι συνομιλίες ανάμεσα στο Λονδίνο και τις Βρυξέλλες δεν καρποφορούν· οι 27 αρνούνται να συμφωνήσουν σε νέα αναβολή της αποχώρησης του ΗΒ την 31η Οκτωβρίου ή ο Μπόρις Τζόνσον επικρατεί όντως σε πρόωρες βουλευτικές εκλογές και οδηγεί τη χώρα του εκτός ΕΕ χωρίς συμφωνία. Το σενάριο προκαλεί τρόμο σε οικονομικούς κύκλους, που φοβούνται κατάρρευση της λίρας, μείωση των εξαγωγών, απογείωση του πληθωρισμού και ύφεση, με φόντο την επάνοδο των τελωνειακών δασμών και το φάσμα των ελλείψεων διατροφικών ειδών, καυσίμων και φαρμάκων. Η κυβέρνηση του Τζόνσον προετοιμάζεται ενεργά για αυτό το σενάριο, πολλαπλασιάζοντας τις ανακοινώσεις για τα δισεκατομμύρια λίρες που θα δαπανηθούν για να αμβλυνθεί το σοκ.
Brexit με συμφωνία
Λονδίνο και Βρυξέλλες καταφέρνουν να συνεννοηθούν για τον μηχανισμό ασφαλείας ως προς τα σύνορα με την Ιρλανδία, το πολυσυζητημένο backstop, που έχει σκοπό να αποφευχθεί η δημιουργία «σκληρών συνόρων» ανάμεσα στη βρετανική επαρχία της Βόρειας Ιρλανδίας και τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας, χώρα μέλος της ΕΕ. Το Λονδίνο θα πρέπει να παρουσιάσει για αυτό νέες προτάσεις ώστε να αντικατασταθεί το backstop, που ο Τζόνσον θέλει να απαλειφθεί καθώς προσωρινά θα διατηρούσε όλη τη χώρα εντός της τελωνειακής ένωσης με την ΕΕ. Ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας Λίο Βαράντκαρ επανέλαβε χθες πως η ΕΕ δεν έχει ακούσει «ως σήμερα» καμία «ρεαλιστική» πρόταση από το Λονδίνο για το ζήτημα.
Ακύρωση του Brexit
Η αντιπολίτευση των Εργατικών υπό τον Τζέρεμι Κόρμπιν κερδίζει τις πρόωρες εκλογές και με την υποστήριξη του φιλοευρωπαϊκού κόμματος των Φιλελεύθερων Δημοκρατών και των Σκωτσέζων υποστηρικτών της ανεξαρτησίας οργανώνει δεύτερο δημοψήφισμα. Το όχι στην αποχώρηση από την ΕΕ επικρατεί. Πρόκειται για το όνειρο όσων τάσσονται υπέρ της παραμονής του ΗΒ στην ΕΕ, του 48% που είχαν ταχθεί υπέρ της εκστρατείας Remain στο δημοψήφισμα του 2016.
