Μια γυναίκα-σύμβολο, θύμα του βραζιλιάνικου φασισμού και των ναζί. Μια «ξένη», μια Εβραία που αγάπησε και έκλαψε ο λαός της Βραζιλίας.
Η ‘Ολγα Μπενάριο Γκούτμαν Πρέστες είναι μια από τις πιο ηρωικές γυναικείες φιγούρες παγκοσμίως που ήρθε η ώρα να την γνωρίσουμε και στην Ελλάδα. Γεννήθηκε στη Γερμανία από εβραϊκή οικογένεια και εντάχθηκε στο κομμουνιστικό κίνημα από τα 15 της χρόνια. Όταν το 1930, ο πρώτος της σύζυγος, και στέλεχος του Κ.Κ Γερμανίας, Όττο Μπράουν συλλαμβάνεται και φυλακίζεται από τη δημοκρατία της Βαϊμάρης, η Όλγα οργανώνει μια παράτολμη ένοπλη επιχείρηση για την απόδρασή του, μέσα από την αίθουσα όπου δικαζόταν. Διαφεύγουν μαζί στην Τσεχοσλοβακία κι από εκεί στη Σοβιετική Ένωση. Αναλαμβάνει και εκτελεί πολλές διεθνείς αποστολές για λογαριασμό της Κομιντέρν, πράγμα που της στοίχισε μια σύλληψη στη Μεγάλη Βρετανία για κατασκοπεία.
Το 1934, κι ενώ έχει χωρίσει από τον πρώτο της σύζυγο, της ανατίθεται η αποστολή να βοηθήσει τον ηγέτη του Κ.Κ Βραζιλίας Λουίς Κάρλος Πρέστες, στην προσπάθειά του να εισέλθει παράνομα στη χώρα του. Υποδύονται το ζευγάρι Πορτογάλων, περνούν από μια σειρά χώρες για να μην κινήσουν υποψίες, μέχρι που φτάνουν στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Η κάλυψη έχει στο μεταξύ μετατραπεί σε πραγματικότητα και η Όλγα Μπενάριο είναι πλέον ζευγάρι με τον Πρέστες. Μαζί με άλλους ξεκινούν την προσπάθεια ανασυγκρότησης του Κ.Κ Βραζιλίας.
Η κατάσταση στη Βραζιλία την εποχή εκείνη ήταν ιδιαίτερα κρίσιμη, οι ταξικές συγκρούσεις είχαν φτάσει στο απόγειό τους και από πολλές απόψεις υπήρχε ένα είδος επαναστατικής κατάστασης. Μετά την αποτυχία της Εθνικοαπελευθερωτικής Συμμαχίας (ANL), που είχε συγκροτηθεί με πρωτοβουλία του Κ.Κ Βραζιλίας και την αποτυχημένη εξέγερση του Νοεμβρίου του 1935, ανοίγει ο δρόμος για τη μετατροπή του αντιδραστικού καθεστώτος του Ζετούλιο Βάργκας – που εκείνη την εποχή στηρίζεται στους φασίστες «Ολοκληρωτιστές» του Πλίνιο Σαλγκάδο και δεν κρύβει τις συμπάθειές του για τον Άξονα – σε ανοιχτή δικτατορία. Κηρύσσεται στρατιωτικός νόμος, δίνονται υπερεξουσίες, εκδίδονται αντικομμουνιστικά διατάγματα και πολύ γρήγορα μπαίνουν οι βάσεις για τη δημιουργία του φασιστικού Estado Novo, που εγκαθιδρύθηκε πλήρως το 1937.
Ο Πρέστες και η Όλγα Μπενάριο περνούν στην παρανομία, γλιτώνουν την τελευταία στιγμή τη σύλληψη μετά από μια αστυνομική επιδρομή στην Ιπανίμα, αλλά τον Γενάρη του ’36 συλλαμβάνονται μετά από κατάδοση. Η Όλγα βάζει θαρραλέα το σώμα της ανάμεσα στον Λουίς Κάρλος Πρέστες και στους αστυνομικούς που τον σημαδεύουν, μαντεύοντας πως κάποιοι από αυτούς είχαν εντολή να τον σκοτώσουν κατά τη σύλληψη. Έτσι αποτρέπει αυτό το ενδεχόμενο.
Το καθεστώς Βάργκας πανηγυρίζει για τη μεγάλη επιτυχία. Η πραγματική ταυτότητα της Όλγας Μπενάριο δεν αργεί να αποκαλυφθεί χάρη στη στενή συνεργασία της βραζιλιανικής διπλωματίας με την Γκεστάπο. Η ναζιστική Γερμανία ζητεί την έκδοσή της και το καθεστώς βρίσκει την ευκαιρία να εξαπολύσει μια πρωτοφανή αντικομμουνιστική εκστρατεία με αντισημιτικό χρώμα. Καλεί τους εργάτες να απορρίψουν την εβραϊκή κομμουνιστική συνωμοσία και να αναβαπτιστούν στον γνήσιο «βραζιλιανισμό», εντασσόμενοι στα νέα κορπορατιστικά συνδικάτα μαζί με τους εργοδότες τους. Ο τύπος λυσσομανά εναντίον της Ξένης, της Εβραίας, που συζεί με τον Πρέστες χωρίς γάμο και κυοφορεί ένα νόθο παιδί. Αυτό το τελευταίο στοιχείο, που προκαλεί τον σκανδαλισμό της συντηρητικής καθολικής μεσαίας τάξης των πόλεων, είναι όμως εκείνο που γεννά κι ένα απρόβλεπτο κύμα συμπάθειας στα πιο φτωχά στρώματα της βραζιλιάνικης κοινωνίας, που ούτως ή άλλως στην πράξη έβλεπαν πιο συγκαταβατικά το ζήτημα των εκτός γάμου κυήσεων. Κόντρα λοιπόν στην κυβερνητική προπαγάνδα και παρά την τρομοκρατία πολλαπλασιάζονται οι εκδηλώσεις συμπάθειας προς το πρόσωπο της Όλγας Μπενάριο, που γίνεται μέχρι και τραγούδι στις φτωχογειτονιές του προλεταριακού Σάου Πάουλο. Παράλληλα γιγαντώνεται ένα παγκόσμιο κίνημα συμπαράστασης για την απελευθέρωση του ζεύγους Πρέστες αλλά και ενάντια στην εμφανή πρόθεση του καθεστώτος Βάργκας να προχωρήσει στην έκδοση της Όλγας Μπενάριο στους ναζί δημίους της.
Επίσημα χαρτιά γάμου της Όλγας Μπενάριο με τον Πρέστες δεν υπήρχαν ώστε να θεωρηθεί Βραζιλιανή υπήκοος και να μην μπορεί να εκδοθεί. Το μόνο εμπόδιο ήταν το παιδί που επρόκειτο να γεννήσει και που αυτοδίκαια είχε τη βραζιλιάνικη ιθαγένεια. Οι δικηγόροι που είχαν αναλάβει την υπόθεση πόνταραν σε αυτό το στοιχείο για να κερδίσουν χρόνο και προσέφυγαν στο ανώτατο δικαστήριο της Βραζιλίας, επικαλούμενοι το habeas corpus. Όμως το καθεστώς Βάργκας είχε αρχίσει να φοβάται τη λαϊκή συμπάθεια υπέρ της Όλγας Μπενάριο στο εσωτερικό και το διεθνές κύμα συμπαράστασης – στο οποίο μετείχαν σπουδαίες προσωπικότητες – στο εξωτερικό. Έτσι το Ανώτατο Δικαστήριο της Βραζιλίας εσπευσμένα βγάζει την απόφασή του και γνωματεύει ότι η έγκυος Όλγα Μπενάριο μπορεί να εκδοθεί ως “επικίνδυνη για τη δημόσια τάξη αλλοδαπή”, ενώ παράλληλα διατυπώνει τη θέση ότι ο στρατιωτικός νόμος που είχε κηρυχθεί στη Βραζιλία υπερίσχυε του habeas corpus (πρωτοφανές τότε για τα παγκόσμια νομικά χρονικά).
Τον Σεπτέμβριο του 1936 η Όλγα παραδίδεται από τις βραζιλιάνικες αρχές στον πλοίαρχο ενός γερμανικού υπερωκεάνιου, ο οποίος λαμβάνει τη διαταγή να πλεύσει κατευθείαν στη Γερμανία, παραλείποντας όλα τα ενδιάμεσα ευρωπαϊκά λιμάνια, ώστε να μην δοθεί η ευκαιρία να οργανωθεί κάποια επιχείρηση για την απελευθέρωσή της. Η Όλγα Μπενάριο Γκούτμαν-Πρέστες γέννησε τελικά την κόρη της Ανίτα Λεοκάντια Πρέστες μέσα σε γερμανική φυλακή. Το κοριτσάκι παραδόθηκε τελικά – μετά από πολλές περιπέτειες – στη μητέρα του Λουίς Κάρλος Πρέστες. Η Όλγα Μπενάριο οδηγήθηκε αρχικά στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Ράβενσμπρουκ. Θανατώθηκε στον θάλαμο αερίων του Κέντρου Ευθανασίας του Μπέρνμπουργκ το 1942.
«ΟΛΓΑ»
Βιογραφικό, Δράμα, Βραζιλία 2004, Διάρκεια 144΄.
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Jayme Monjardim
ΣΕΝΑΡΙΟ: Rita Buzzar, Fernando Morais
ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: Camila Morgado, Caco Ciocler, Luís Melo Fernanda Montenegro, Leona Cavalli κ.α.
ΜΟΥΣΙΚΗ: Marcus Viana
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Ricardo Della Rosa
Η ταινία «ΟΛΓΑ» θα προβάλλεται από 27/10 στους κινηματογράφους:
⦁ ΑΛΚΥΟΝΙΣ new star art cinema
⦁ STUDIO new star art cinema και
⦁ ΖΕΦΥΡΟΣ
