Γράφει ο Χρήστος Ζαμπούνης
Περπατώντας από το «Ξενία» προς το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, την προσοχή από μακριά ελκύει μία επιγραφή με τεράστια κεφαλαία γράμματα, «Εξωραϊστική». Πλησιάζοντας λίγο πιο κοντά, ανακαλύπτει κανείς έναν θερινό κινηματογράφο σε πρώτο πλάνο, και σε δεύτερο ένα τριώροφο επιβλητικό αρχοντικό, μνημείο της νεότερης αρχιτεκτονικής ιστορίας της πόλεως, με έτος κτίσεως το 1894 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Κων. Δημάδη, αρχικά ως οικία του εμπόρου και βιομηχάνου Ιωάννη Σαραφόπουλου.
Η δεκαετία του 1930 είναι η εποχή που ο Βόλος ακμάζει οικονομικώς, με το λιμάνι του, στον μυχό του Παγασητικού, να αποτελεί την αιχμή του δόρατος μίας ζηλευτής βιομηχανικής και εμπορικής δραστηριότητος. Είναι η εποχή που γεννιούνται λαμπρές βιομηχανικές δυναστείες, όπως του Ματσάγγου των σιγαρέτων, του Παπαγεωργίου της υφαντουργίας, του Γκλαβάνη της σιδηρουργίας, της μεταλλοβιομηχανίας Παπαρήγα. Κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα, η αστική τάξις της περιοχής νιώθει την ανάγκη της δημιουργίας μίας λέσχης (club), όπου θα συναντάται και θα ψυχαγωγείται. Οι προθέσεις ήσαν φιλόδοξες όπως και το αποτέλεσμα, σε ένα σημείο όπως θα το χαρακτήριζαν οι μεσίτες ”φιλέτο”, εμπρός στο παραλιακό μέτωπο. Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και η επακολουθήσασα αδελφοκτόνος σύρραξις, αλλά και ο σεισμός του 1955, θα επιβραδύνουν την, έως τότε σε ρυθμό Κίνας, ανάπτυξη στην περιοχή, για να έλθει η σοσιαλμανία της μεταπολιτεύσεως και να θέσει την ταφόπλακα στο οικονομικό θαύμα του Βόλου.
Σήμερα, αν εξαιρέσει κανείς ορισμένες μονάδες που εις πείσμα των καιρών συνεχίζουν την δραστηριότητά τους, η πρωτεύουσα της Μαγνησίας μοιάζει με την πρωτεύουσα του Αφγανιστάν, μετά από γενικευμένη επίθεση των Ταλιμπάν. Υπερβολή; Ίσως. Αρκεί όμως να επισκεφθεί κανείς τα κτίρια-κουφάρια των άλλοτε κραταιών βιομηχανιών, για να δει ότι υπάρχει μία βάσις αληθείας στα γραφόμενά μου. Η ακμή και η παρακμή είναι ένας θεμελιώδης νόμος της φύσεως, που ισχύει τόσο δια τα έμβια όντα όσο και για τα δημιουργήματά τους. Αυτός είναι ο λόγος που πρότεινα στον εν ευγενεία αδελφό Σωτήρη Πολύζο, να συζητήσουμε γύρω από το θέμα «Ακμή και παρακμή του Savoir Vivre στην Ελλάδα του σήμερα». Όχι, όχι, ας μην μας κυριεύσει η απογοήτευσις. Όχι, όχι, δεν ήλθε το τέλος του κόσμου, διότι το ακμαίον αστικόν ήθος αντιστέκεται στην ισοπέδωση των αξιών. Εάν πολιτισμός είναι ότι έχει μείνει όταν τα έχουμε ξεχάσει όλα, τότε το savoir vivre είναι ότι έχει μείνει όταν τα έχουμε χάσει όλα.
