Πρόταση στην ελληνική κυβέρνηση να εξετάσει τη νομική οδό στη διεκδίκηση των Γλυπτών του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο έκανε ο γνωστός Αυστραλοβρετανός δικηγόρος Τζέφρι Ρόμπερτσον.
Ο κ. Ρόμπερτσον ήταν ο επικεφαλής της νομικής ομάδας της οποίας μετείχε η Αμάλ Κλούνεϊ, που είχε κληθεί προ ετών από την ελληνική κυβέρνηση να γνωμοδοτήσει επί της νομικής διεκδίκησης των Γλυπτών, χωρίς τελικά η γνωμοδότηση να υιοθετηθεί.
Μιλώντας το βράδυ της Τρίτης στο περιθώριο της παρουσίασης του νέου του βιβλίου με τίτλο «Σε ποιον ανήκει η ιστορία – Η λεία του Έλγιν και τα επιχειρήματα υπέρ της επιστροφής λεηλατημένων θησαυρών» στα γραφεία του νομικού του οίκου στο κεντρικό Λονδίνο, ο κ. Ρόμπερτσον είπε ότι το ελληνικό αίτημα θα μπορούσε να καταλήξει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για μια απόφαση ή για συμβουλευτική γνωμοδότηση, αν και όχι με προσφυγή της Αθήνας κατά του Λονδίνου σε διμερές επίπεδο.
Ο κ. Ρόμπερτσον εξήγησε μιλώντας στο ΣΚΑΪ: «Ο πιο μακρύς δρόμος απαιτεί το Διεθνές Δικαστήριο να αναλάβει την υπόθεση, διότι πιστεύω ότι έχουμε εξελίξει το νομικό κανόνα ότι ληφθείσα με αθέμιτο τρόπο πολιτιστική περιουσία θα πρέπει να επιστρέφεται και τα Γλυπτά του Παρθενώνα είναι ληφθείσα με αθέμιτο τρόπο πολιτιστική περιουσία. Αυτό νομίζω ότι είναι εφικτό στα επόμενα δυο χρόνια, αν η ελληνική κυβέρνηση πιέσει τα μέλη της Γενικής Συνέλευσης (των Ηνωμένων Εθνών) να υποστηρίξουν μία παραπομπή στο Διεθνές Δικαστήριο. 105 από αυτά τα μέλη υποστήριξαν την πρόταση υπέρ της αποκατάστασης (πολιτιστικών περιουσιών) το περασμένο έτος, άρα νομίζω ότι η υποστήριξη υπάρχει. Μακροπρόθεσμα θα μπορούσαμε να έχουμε μια διεθνή συνθήκη για την επιστροφή αθέμιτα ληφθείσας πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά αυτό θα έπαιρνε αρκετά χρόνια να το διαπραγματευτούμε».
Μεταξύ σοβαρού και αστείου σημείωσε έναν… λιγότερο σύνθετο τρόπο για την ανάκτηση των Γλυπτών: «Αν η Ελλάδα θέλει τα Μάρμαρα πίσω, ο πιο γρήγορος τρόπος είναι να υποστηρίξει τους Εργατικούς και να βάλει όλους τους Έλληνες στη Βρετανία να ψηφίσουν τον Τζέρεμι Κόρμπιν, διότι έχει υποσχεθεί να τα δώσει πίσω», δήλωσε στο ΣΚΑΪ.
Στο βιβλίο του αναφέρει ακόμα δύο πιθανούς τρόπους νομικής διεκδίκησης των Γλυπτών: μία ειδική τροποποίηση της Συνθήκης της UNESCO για τα Μέσα Απαγόρευσης και Αποτροπής Παράνομης Εισαγωγής, Εξαγωγής και Μεταφοράς Ιδιοκτησίας Πολιτιστικής Περιουσίας, ώστε να καλύπτει περιπτώσεις και πριν από το 1970, έτος σύναψής της ή την προσφυγή του ελληνικού κράτους στο Ευρωπαϊκό (ή άλλο περιφερειακό) Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Στο βιβλίο του κάνει επίσης λόγο για «άτολμες» ελληνικές αρχές. «Το σχόλιο που έκανα για την ελληνική κυβέρνηση αφορούσε την κυβέρνηση Τσίπρα, όχι την παρούσα κυβέρνηση ή την προηγούμενη κυβέρνηση», διευκρίνισε στο ΣΚΑΪ. «Είχα εντυπωσιαστεί από την προηγούμενη κυβέρνηση και τον κ. Σαμαρά και ελπίζω ότι η νέα κυβέρνηση θα είναι εξίσου ενεργή στην εξερεύνηση τρόπων για να παρθούν τα Μάρμαρα του Παρθενώνα πίσω από το Βρετανικό Μουσείο».Είναι μήπως αυτό μία δημόσια πρόταση προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη; «Ναι! Του έχω στείλει ένα αντίγραφο του βιβλίου μου με τις καλύτερες ευχές και τα συγχαρητήριά μου για την ηγεσία του και ελπίζω ότι θα πάρει την πρωτοβουλία».
Μήπως έχει λάβει και κάποια απάντηση; «Όχι ακόμα…».
Ο κ. Ρόμπερτσον είπε επίσης στο ΣΚΑΪ ότι απορρίπτει το διαρκή ισχυρισμό της βρετανικής πλευράς ότι ο νόμος αποκλείει την πιθανότητα αποποίησης των Γλυπτών από τους επιτρόπους του Βρετανικού Μουσείου όπως και οποιαδήποτε κυβερνητική παρέμβαση.
«Αυτό είναι μια δικαιολογία. Το κοινοβούλιο στη Βρετανία μπορεί να αλλάξει το νόμο έτσι απλά. Το έχει κάνει δύο φορές. Για λάφυρα των Ναζί το Βρετανικό Μουσείο μπόρεσε να αποποιηθεί, να επιστρέψει ναζιστικά λάφυρα, ενώ και το αυστραλιανό Σύνταγμα μπόρεσε να πάει πίσω από την κηδεμονία του Βρετανικού Μουσείου στην Αυστραλία, όπου ανήκει. Επομένως, ο νόμος έχει αλλάξει από τη Βρετανία για μόνο δύο φυλές, για τους Εβραίους και τους Αυστραλούς – γιατί όχι για τους Έλληνες, γιατί όχι για άλλες χώρες που έχουν λεηλατηθεί από το βρετανικό στρατό;» δήλωσε.
Απέρριψε επίσης οποιαδήποτε νομική αξία του λεγόμενου «φιρμανιού», που σημείωσε ότι δεν είναι τίποτα άλλο από μια απλή επιστολή αξιωματούχου της Υψηλής Πύλης για χορήγηση άδειας αντιγραφής των Γλυπτών. Απέρριψε παράλληλα και τα άλλα επιχειρήματα του Βρετανικού Μουσείου, σχολιάζοντας ότι δεν έχει καμία αμφιβολία πως επρόκειτο περί κλοπής από τον Έλγιν.
«Είναι όλοι αναληθείς ισχυρισμοί. Το Βρετανικό Μουσείο έχει πει ψέματα και μισές αλήθειες. Πρώτα από όλα είπε ψέματα για το φιρμάνι, μετά είπε ψέματα για το ότι ο Έλγιν προσπάθησε να διασώσει τα Μάρμαρα από τους Τούρκους, ενώ δεν ήταν καν εκεί (στην Αθήνα) εκείνη την περίοδο. Τώρα, εδώ και δύο χρόνια, τοποθέτησαν έξω από την αίθουσα που στεγάζει τα Μάρμαρα ένα νέο ψέμα, ότι ο Έλγιν έλαβε άδεια από έναν άνδρα που τον έλεγαν Ρασίντ Αγά. Εντόπισα τα ίχνη του Ρασίντ Αγά και δεν ήταν κατά κανένα τρόπο ικανός να δώσει τέτοια άδεια. Άρα ψέματα επί ψεμάτων, μισές αλήθειες επί μισών αληθειών. Το Βρετανικό Μουσείο θα πρέπει να παραδεχθεί το γεγονός ότι κατέχει τη μισή από την πιο θαυμάσια εικόνα του παλιού κόσμου και ότι αρνείται στον κόσμο την ευκαιρία να δει αυτήν τη εντυπωσιακή εικόνα όπως θα έπρεπε να τη βλέπει κανείς, κάτω από τη σκιά του Παρθένωνα στο νέο Μουσείο Ακρόπολης, κάτω από τον μπλε Αττικό ουρανό».
Πηγή: skai.gr, Θανάσης Γκαβός
