Γράφει η Σοφία Τσίπα
«Θάνατος στα talent shows.» Το νόημα αυτής της γεμάτης υπερβολή και φανατισμό φράσης ίσως με διαφορετικά λόγια, να την έχω πει κι εγώ στο παρελθόν. Ναι το ομολογώ…
Τι για κρεατομηχανή ανθρώπων, για μοίρασμα ελπίδων σε νεαρά παιδιά που δεν θα ευοδωθούν ποτέ γιατί οι παίκτες, ακόμη και οι νικητές των reality μια μέρα ξεχνιούνται. Τι για υποκουλτούρα και προσπάθεια αποπροσανατολισμού του λαού.
Πολύς σνομπισμός εν ολίγοις, μέχρι που φέτος κλήθηκα από το κανάλι που εργάζομαι, τον Σκάι, να παρακολουθώ στενά και να σχολιάζω τα τεκταινόμενα των τηλεοπτικών αυτών προγραμμάτων παράλληλα με το πολιτιστικό ρεπορτάζ. Διότι κατά έναν τρόπο, ευρύ και πλατύ, η τηλεόραση θεωρεί και το εν λόγω show ως μέρος της ευρύτερης κατηγορίας του πολιτισμού.
Η όλη διαδικασία της στενής παρακολούθησης των τηλεοπτικών talent shows σε πρώτο επίπεδο με ξένισε, διότι ποτέ δεν αποτελούσα κοινό αυτών των προγραμμάτων που τώρα καλούμαι να δω κρατώντας παράλληλα και σημειώσεις ώστε να μπορώ να σχολιάζω την επομένη. Κι επειδή είμαι θιασώτης της άποψης «αν δεν μπορείς να το αποφύγεις απόλαυσέ το», και το βλέπω πλέον και το απολαμβάνω, μπορώ να σας πω.
Και εξηγούμαι: Τόσο το “The Voice” όσο και το «Ελλάδα έχεις ταλέντο» είναι show τα οποία προβάλλονται τα τελευταία πολλά χρόνια σε παγκόσμιο επίπεδο και δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι κερδίζουν την εμπιστοσύνη του φιλοθεάμονος κοινού, πράγμα το οποίο αποτυπώνεται και στα εξαιρετικά υψηλά ποσοστά τηλεθέασης που αποσπούν. Ως θεάματα, τόσο το “The Voice” όσο και το «Ελλάδα έχεις ταλέντο» με τον τρόπο που προβάλλονται αυτή τη στιγμή από τη συχνότητα του Σκάι δείχνουν απόλυτο σεβασμό τόσο στους διαγωνιζόμενους, όσο και στους τηλεθεατές. Προσβλητικά υπονοούμενα, υποτιμητικά σχόλια και άλλες παρόμοιες συμπεριφορές που στο παρελθόν αποτελούσαν μέρος αντίστοιχων concept και ψωμοτύρι στα χέρια των κριτών προκειμένου να επιδείξουν την εξουσία τους και να ανεβάσουν τα νούμερα της τηλεθέασης ποντάροντας στα ταπεινά ένστικτα του κοινού, από τη συχνότητα του Σκάι είναι εξοβελισμένα. Και ίσως για πρώτη φορά στα χρονικά της ελληνικής τηλεόρασης, έχουμε τη δυνατότητα να παρακολουθήσουμε reality games «εξευγενισμένα».
Στο The voice η σύνθεση αλλά και το λεκτικό πινγκ-πονγκ των κριτών, λες και αποτελούν σενάριο καλογραμμένου σίριαλ, έχουν δυναμική. Οι διαγωνιζόμενοι αξιοπρεπέστατοι, ζητούν μια ευκαιρία να προβάλλουν τη δουλειά τους. Να λάβουν μέρος στη γιορτή του παιχνιδιού κι από εκεί και πέρα ό,τι ήθελε προκύψει. Για το αν αύριο υπάρχουν τηλεοπτικά ή όχι αποτελεί ένα άλλο θέμα. Άλλωστε, η τηλεόραση πολύ συχνά ξεχνάει. Τοποθετεί στην άκρη ό,τι θεωρεί πως «δεν πουλάει» πια ή έχει «λήξει». Και το ίδιο κάνει και ο κόσμος. Τοποθετεί στη λήθη όποιον δεν υπάρχει πια στην τηλεόραση. Άρα το ζήτημα της λήθης αφορά όλους όσοι έχουμε κάποια έκθεση στο φωτεινό κουτί, για το οποίο μπορεί να εργαζόμαστε επί χρόνια. Δεν αφορά λοιπόν μόνο τους παίχτες των τηλεπαιχνιδιών. Άλλωστε νομίζω πως ύστερα από τόσα talent shows που έχουν προβληθεί στην Ελλάδα, κανένας δεν είναι ανυποψίαστος πια για το τι μπορεί να του προσφέρει η συμμετοχή του σε έναν τέτοιο διαγωνισμό.
Και αν το “The Voice” ψάχνει μουσικά ταλέντα, το «Ελλάδα έχεις ταλέντο» ψάχνει κάθε είδους ταλέντα. Η κριτική επιτροπή, αποτελείται από τρία αγαπητά πρόσωπα, τα οποία μέχρι στιγμής δείχνουν να έχουν μέτρο, τρόπους και ικανότητα διαχείρισης των καταστάσεων. Το θέατρο σε κάθε επεισόδιο γεμίζει με κόσμο που θέλει να δει το τηλεοπτικό πρόγραμμα από πρώτο χέρι, όπως και οι τηλεοπτικοί δέκτες συντονίζονται στη συχνότητα του Σκάι. Ο κόσμος θέλει να γελάσει, να συγκινηθεί, να δακρύσει, να αδειάσει δυο ώρες από ό,τι τον βαραίνει «χαζολογώντας» απλώς με το αγαπημένο του πρόγραμμα. Όσον αφορά στους διαγωνιζόμενους θα δεις κάθε ηλικίας, κάθε κοινωνικής τάξης. Αναφορικά με το θέμα των παιδιών διατηρώ τις επιφυλάξεις μου σε σχέση με την έκθεσή τους, ακόμη κι αν η αντιμετώπισή τους από τους κριτές είναι τις περισσότερες φορές υποδειγματική. Αλλά από τη στιγμή που έχουν την έγκριση των κηδεμόνων τους εμένα δεν μου πέφτει λόγος. Σχετικά με τους ενήλικες. Οι κατηγορίες είναι τρεις. Εκείνοι που έχουν πραγματικό ταλέντο και θέλουν να το αναδείξουν, εκείνοι που δεν έχουν απολύτως κανένα ταλέντο αλλά νομίζουν ότι έχουν, και εκείνοι που διαθέτουν ένα μικρό ταλέντο και συμμετέχουν για την τρέλα της στιγμής. Για βγουν έστω για λίγο απ το μικρόκοσμό τους και να νιώσουν αυτό το κάτι διαφορετικό: τη χαρά της έκθεσης και του παιχνιδιού, κι άμα κερδίσουν το κοινό, μια μικρή νίκη είναι στο χέρι τους. Δεν θα ξεχάσω έναν διαγωνιζόμενο που ύστερα από ερώτηση του κριτή «Αν θα σε ψηφίσω θετικά ώστε να περάσεις στην επόμενη φάση τι θα προσφέρει αυτό σε εσένα;» η απάντησή του ήταν: «Ψυχική δύναμη.» Εμένα προσωπικά η ιδιόρρυθμη αυτή τρέλα πολλές φορές με κερδίζει. Όπως και η συγκεκριμένη φράση με καθήλωσε.. Διότι σκέφθηκα πόση ψυχική δύναμη μπορεί να πάρει και κάποιος άλλος βλέποντας αυτόν τον διαγωνιζόμενο που προσπαθεί για κάτι, και τα καταφέρνει.
Έτσι λοιπόν ας χαλαρώσουμε στον καναπέ κι ας δούμε απενοχοποιημένοι το πρόγραμμα που μας αρέσει. Αρκεί να μη μένουνε μόνο στον καναπέ…Με κάθε έννοια που η φράση αυτή περιλαμβάνει….