Υπογονιμότητα: Πως συμβάλλει η διατροφή

Γράφει η Θεοδώρα Καλογεράκου  Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος

Η υπογονιμότητα στις μέρες μας παίρνει διαστάσεις επιδημίας, πρόβλημα που δεν είναι τυχαίο. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 20 ετών, τα προβλήματα γονιμότητας έχουν αυξηθεί εντυπωσιακά. Τουλάχιστον το 20-25% των ζευγαριών υπολογίζεται ότι θα αντιμετωπίσει προβλήματα στη σύλληψη ή τεκνοποίηση. Σε πολλά ζευγάρια συνυπάρχουν περισσότερα από ένα προβλήματα, π.χ. ενδομητρίωση, αλλά ταυτόχρονα και κάποιο πρόβλημα με το σπέρμα. Οι διαταραχές της ωοθυλακιορρηξίας ευθύνονται για το 25% των περιπτώσεων. Τα προβλήματα στις σάλπιγγες για το άλλο 25% και οι διαταραχές του σπέρματος για το 25-30% (κάποιοι ανεβάζουν το ποσοστό αυτό υψηλότερα ακόμη και 50% των περιπτώσεων που φθάνουν στην εξωσωματική γονιμοποίηση). Πέρα από τους ανατομικούς, οργανικούς ή παθολογικούς παράγοντες σε ένα ποσοστό 5-20% τα αίτια είναι ανεξήγητα. Αυτό ονομάζεται «ιδιοπαθής υπογονιμότητα». Πριν τον χαρακτηρισμό του ζευγαριού ως υπογόνιμου, χρειάζεται να αναλυθούν οι συνήθειες του ζευγαριού, η συχνότητα των επαφών (τακτικές επαφές για τους 12 μήνες), η σωστή γνώση του κύκλου και της ωορρηξίας (για τον προγραμματισμό του σωστού χρόνου των επαφών) για να θεωρήσουμε ότι πράγματι κάποιος παράγοντας εμποδίζει τη σύλληψη.

Η φυσική ιατρική που αρχικά αναπτύχθηκε από τον Ιπποκράτη, στηρίζεται σε φυσικές θεραπείες, όπως η διατροφή, τα βότανα και η υδροθεραπεία. Αναζητά την αρχική αιτία μιας νόσου που μπορεί να πηγάζει από φυσικά, ψυχοσυναισθηματικά ή πνευματικά επίπεδα και αντιμετωπίζει συνολικά το άτομο. Μέσα από αυτή τη θεραπευτική οδό, την ίαση δηλαδή της αιτίας, ο οργανισμός με τη βοήθεια της εσωτερικής θεραπευτικής δύναμής του, θεραπεύει τα επιμέρους συμπτώματα και επανέρχεται σε πλήρη εσωτερική ισορροπία.

Η υπογονιμότητα που μπορεί να εκφράζεται με συμπτώματα όπως μείωση της ποιότητας του σπέρματος, έλλειψη ωορρηξίας, διαταραχές εμμηνορυσιακού κύκλου και πολλά άλλα, είναι ένδειξη διαταραχής αυτής της εσωτερικής αρμονίας. Θα πρέπει λοιπόν να βρούμε τις αιτίες αυτής της διαταραχής και να προσπαθήσουμε να τις θεραπεύσουμε, αποφορτίζοντας τον οργανισμό από το τοξικό του φορτίο, που ηλικιακά με την πάροδο του χρόνου γίνεται βαρύτερο.

Ας δούμε λίγο πιο βαθιά στο σώμα. Τα κύτταρα μοιάζουν με σπόρους που χρειάζονται ιδιαίτερα ευνοϊκό περιβάλλον για ν’αναπτυχθούν. Πρόκειται για το “βιολογικό περιβάλλον” το οποίο μόνο όταν είναι σωστό και ισορροπημένο θα αποδώσει καρπούς. Οι ίδιοι κανόνες της φύσεως διέπουν τα κύτταρά μας και ιδιαίτερα τα κύτταρα του ενδομητρίου, όπου θα γίνει η εμφύτευση του εμβρύου. Σ’ένα χωράφι θα πρέπει αρχικά να αφαιρέσουμε τα αγριόχορτα, να ρίξουμε λίπασμα και νερό για ν’αρχίσει να αποδίδει καρπούς. Γιατί όχι το ίδιο και στο ενδομήτριο; Πρώτα θα πρέπει να αφαιρέσουμε τις τοξίνες, να δώσουμε θρεπτικά συστατικά για το έμβρυο και να αυξήσουμε την παροχή αίματος, ώστε να βελτιωθεί η υποδεκτικότητα του ενδομητρίου. Ο οργανισμός έχει ανάγκη από σταθερά επίπεδα του σακχάρου στο αίμα και ένα κοκτέηλ θρεπτικών συστατικών, τα οποία παίζουν καθοριστικό ρόλο στη λειτουργία του αναπαραγωγικού συστήματος.

Το “βιολογικό περιβάλλον” χαρακτηρίζεται από τους εξής παράγοντες:

1) PH. Χαρακτηρίζει τη χημική ισορροπία των ιστών (όξινο ή αλκαλικό). Φυσιολογικά πρέπει να είναι ελαφρά αλκαλικό ώστε να γίνονται σωστά οι κυτταρικές ενζυματικές αντιδράσεις.

2)Βαθμός τοξικότητας. Χαρακτηρίζει τα επίπεδα τοξινών του σώματος. Tοξίνες είναι τα εξής στοιχεία: α)Βαρέα μέταλλα (υδράργυρος από τα μαύρα σφραγίσματα, κάδμιο από το τσιγάρο) β)Ηπατοτοξικά (ζάχαρη, φυτοφάρμακα, φάρμακα, συντηρητικά κλπ) γ)Εσωτερικές τοξίνες (κυρίως μικροβιακά απόβλητα από το παχύ έντερο) δ)Ελεύθερες οξειδωτικές ρίζες (ασταθή μόρια από τα οποία λείπει ένα ηλεκτρόνιο που προσπαθούν να πάρουν από άλλα κύτταρα)

3)Επίπεδα μετάλλων στους ιστούς. Βοηθούν στην απομάκρυνση των τοξινών και τη διεξαγωγή των κυτταρικών αντιδράσεων σαν συμπαράγοντες (λαμβάνονται μόνο από την τροφή, καθώς το σώμα δεν μπορεί να τα συνθέσει).

4)Επαρκής απόδοση οξυγόνου. Βελτιώνει τις κυτταρικές λειτουργίες, αλκαλοποιεί το pH, καταργεί τις αναερόβιες διαδικασίες.

Το “βιολογικό περιβάλλον” διαταράσσεται από τις κοινωνικές αιτίες υπογονιμότητας, όπως το κάπνισμα, το αλκοόλ, η καφεΐνη, η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία και το στρες, κοινωνικό ή συναισθηματικό. Αυτοί οι παράγοντες θα πρέπει να βελτιώνονται κατά το δυνατόν στο ζευγάρι που πρόκειται να γονιμοποιήσει. . Η παραδοσιακή Δυτικού τύπου διατροφή, τα καταπιεσμένα συναισθήματα, η κατάθλιψη και πικρία, η υποκινητικότητα (λιγότερο από 20 λεπτά άσκησης την ημέρα) είναι βασικοί παράγοντες επιδείνωσης της ορμονικής αποδιοργάνωσης του οργανισμού, ενώ προστατευτικοί παράγοντες θα πρέπει να είναι η Μεσογειακού τύπου διατροφή, η ινδική και η ασιατική κουζίνα, ο αυτοέλεγχος, η αποδοχή του εαυτού μας και η γαλήνη, 30 λεπτά περπάτημα την ημέρα/6 φορές την εβδομάδα και ένα μη τοξικό περιβάλλον.

Ο άνδρας, ιδιαίτερα, είναι ευαίσθητος στις περιβαλλοντικές αλλαγές. Μπορεί να υπάρχει μια συνεχής παραγωγή σπερματοζωαρίων καθόλη τη διάρκεια της ζωης του άνδρα, αλλά, το σπερματοζωάριο χρειάζεται 70 ημέρες από τη στιγμή που θα παραχθεί, μέχρι να ωριμάσει και να είναι ικανό να γονιμοποιήσει το ωάριο. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου διάφοροι εξωτερικοί παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν την ποιότητα του. Η έκθεση σε χημικές ενώσεις που αποδεικνύονται τοξικές (γεωργικά φάρμακα, βιομηχανικά παράγωγα, εκπομπές καυσαερίων, φάρμακα, ακόμη και τα φαινομενικά αθώα καλλυντικά) μπορεί να επιβαρύνουν το αναπαραγωγικό σύστημα. Ορισμένα καλλυντικά ευρείας κατανάλωσης περιέχουν παράγωγα του φθαλικού οξέος. Οι ενώσεις αυτές  θεωρούνται υπεύθυνες για την πρόκληση βλαβών στο αναπαραγωγικό σύστημα των αρσενικών εμβρύων (όρχεις, επιδιδυμίδα, προστάτης). Τα παράγωγα του φθαλικού οξέος χρησιμοποιούνται εκτεταμένα στη βιομηχανία των πλαστικών ως εύκαμπτα παράγωγα του πολυβινυλοχλωριδίου (PVC), και είναι προϊόντα ευρείας κατανάλωσης, όπως διάφορες πλαστικές συσκευασίες (σακούλες, κουτιά), παιδικά παιχνίδια κ.ά.

 

Αποκατάσταση του “βιολογικού περιβάλλοντος”

-Αποτοξίνωση ήπατος, εντέρου, λέμφου. Με τη βοήθεια βοτάνων, ενζύμων και ειδικών συμπληρωμάτων διατροφής. Απομακρύνονται οι τοξίνες και από όργανα του σώματος και τα λιπώδη κύτταρα όπου συνήθως αποθηκεύονται.

-Βελτίωση της διατροφής. Παρέχει τα απαραίτητα συστατικά στον οργανισμό, όπως πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λιπαρά οξέα, μέταλλα, βιταμίνες και νερό. Επίσης αντιοξειδωτικά για τη δέσμευση των ελευθέρων οξειδωτικών ριζών και ένζυμα για τις κυτταρικές αντιδράσεις.

H παχυσαρκία μπορεί να επηρέσει τη γονιμότητα των γυναικών μέσω του μεταβολισμού των λιποκυττάρων και μέσω της έκκρισης στεροειδών και πρωτεΐνών όπως η λεπτίνη και η αντιπονεκτίνη. Επιπλέον, οι επιδράσεις της παχυσαρκίας στο ήπαρ και το πάγκρεας μπορεί να μεταβάλλουν τις φυσιολογικές εκκρίσεις της ινσουλίνης και κάποιων αναπαραγωγικών ορμονών και να δυσχεράνουν περαιτέρω την προσπάθεια για σύλληψη.

Μια σωστή, υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή για βελτίωση του βιολογικού περιβάλλοντος και ενίσχυση της γονιμότητας θα πρέπει να περιλαμβάνει:

Νερό 3 λίτρα την ημέρα, φιλτραρισμένο(νερό της βρύσης καθαρισμένο με φίλτρο άνθρακα ή, ακόμη καλύτερα, με αντίστροφη ώσμωση (το σύστημα μπορεί να εγκατασταθεί στο νεροχύτη της κουζίνας), νερό μεταλλικό ή πηγής σε πλαστικό μπουκάλι, με την προϋπόθεση ότι δεν έχει ζεσταθεί στον ήλιο και το νερό δεν μυρίζει πλαστικό, γεγονός που αποκαλύπτει την παρουσία PVC). Καθημερινά πρέπει να προσλαμβάνουμε 30-35 γρ. νερού ανά κιλό σωματικού βάρους για τη διατήρηση της ενυδάτωσης, την αποτοξίνωση και βέβαια την υποβοήθηση της ορμονικής ισορροπίας

1. Πρωτεΐνες

• Ψάρια και μαλάκια(σελήνιο, βιταμίνη D και ωμέγα-3 μακράς αλύσου), και ιδίως σολομός, μικρό σκουμπρί, αντσούγια, σαρδέλα (σε κονσέρβα με ελαιόλαδο και όχι ηλιέλαιο), χέλι, βακαλάος, τόνος σε κονσέρβα (με νερό ή ελαιόλαδο)
• Βιολογικό κρέας και κοτόπουλο (με μέτρο)
• Βιολογικά αυγά (με μέτρο)
• Όσπρια (φακές, αρακάς, φασόλια)
• Βιολογική σόγια: τόφου, τέμπε, μίσο, γάλα σόγιας, γιαούρτι σόγιας, βλαστάρια σόγιας (ισοφλαβόνες)

 

2. Δημητριακά και αμυλούχα

• Ψωμί πολύσπορο ή με προζύμι (χωρίς χημικά)
• Αναποφλοίωτο ρύζι ή ρύζι μπασμάτι
• Κινόα
• Πλιγούρι
• Πόριτζ, μούσλι, συνδυασμός από βρόμη, κεχρί, φαγόπυρο
• Λιναρόσπορος (φυτικά ωμέγα-3 και λιγνάνες)
• Πατάτα της ποικιλίας Νικολά
• Γλυκοπατάτα
• Όσπρια

3. Λιπίδια

• Ελαιόλαδο

• Λιναρέλαιο (φυτικά ωμέγα-3 και λιγνάνες)

• Βιολογικό βούτυρο

• Μουρουνέλαιο (βιταμίνη D)

• Έλαιο Καρύδας

3.Λαχανικά

• Τα σταυρανθή: λαχανάκια Βρυξελλών, κινέζικο λάχανο, μπρόκολο, κουνουπίδι (σουλφοραφάνη και ινδόλη-3-καρβινόλη)

• Λαχανικά πλούσια σε καροτένιο: καρότο ωμό, γλυκοπατάτα, κολοκύθι, κολοκύθα, ντομάτα, παντζάρι (βιταμίνη Α και λυκοπένιο)

• Σπανάκι (μαγνήσιο)

• Σιταρόχορτο-βλαστός από τον σπόρο σιταριού, μια ζωντανή τροφή

• μάκα

4.Μανιτάρια

• Σιιτάκε, μαϊτάκε, κριμίνι, πορτομπέλο, πλευρώτους (λεντινάνη και πολυσακχαρίτες)

5.Βότανα και μπαχαρικά

• Χρυσόρριζα (κουρκουμίνη), αναμειγμένη με μαύρο πιπέρι σε ελαιόλαδο
• Κάρι
• Μέντα, θυμάρι, μαντζουράνα, ρίγανη, βασιλιός, δεντρολίβανο (τερπένια)
• Μαϊντανός, σέλερι (απιγενίνη)
• Σκόρδο, κρεμμύδι, πράσο, εσαλότ, σχοινόπρασο
• Κανέλα (προανθοκυανιδίνες-σταθεροποίηση σακχάρου στο αίμα)
• Ρίζες πιπερόριζας (τζίντζερ)
• Hemp-οικογένεια κάνναβης
• Ginkgo Biloba (ή σαλιβουρία)

5.Προβιοτικά και Πρεβιοτικά:

 

Προβιοτικά: Βιολογικό γιαούρτι, κεφίρ, ξυνόγαλα, γιαούρτι σόγιας με lactobacillus acidophilus και lactobacillus bifidus Σουκρούτ, κίμτσι (κορεάτικο φαγητό με λαχανικά που έχουν υποστεί ζύμωση)

Πρεβιοτικά:   Σκόρδο, κρεμμύδι, ντομάτα, σπαράγγι, μπανάνα, σιτάρι

 

6. Φύκια

• Νόρι, κόμπου, γουακάμε, ροδόφυκος (dulse), αράμε (φυκοϊδάνη), γαλαζοπράσινα φύκια (AFA)

7.Φρούτα

• Κόκκινα φρούτα: acai berries, goji berries, φράουλα, φραμπουάζ, μύρτιλλο (blueberries), βατόμουρο (ελλαγικό οξύ και πολυφαινόλες)

• Κεράσια (γλυκαρικό οξύ)

• Εσπεριδοειδή: πορτοκάλι, μανταρίνι (συμπεριλαμβανομένης της φλούδας όταν είναι βιολογικό), λεμόνι, γκρέιπ φρουτ

• Διόσπυρος (λωτός), βερίκοκο (βιταμίνη Α και λυκοπένιο)

• Χυμός ροδιού

8.Ξηροί καρποί

• Καρύδι και φουντούκι (φυτικά ωμέγα-3, μαγνήσιο)

• Πεκάν (ελλαγικό οξύ)

• Αμύγδαλα (μαγνήσιο)

• Σουσάμι

• Καφέ λιναρόσπορος

9.Επιδόρπια

• Μαύρη σοκολάτα (+70% κακάο) (προανθοκυανιδίνες)

• Φρούτα (berries, γκρειπ φρουτ, ανανάς)

• Για γλυκαντικό: αγαύη, στέβια, ξυλιτόλη, ουιστερία

• Πρόπολη

• Κακάο

• Μαστίχα Χίου

• Στέβια

• Βασιλικός πολτός, γύρη και μέλι

 

10.Ποτά

• Κόκκινο κρασί (ρεσβερατρόλη) με μέτρο (ένα ποτήρι την ημέρα)
• Νερό φιλτραρισμένο, μεταλλικό ή πηγής
• Όλα τα είδη από πράσινο τσάι (EGCG) και ιδίως τα ιαπωνικά
• Αφέψημα με ρίζες πιπερόριζας

Θα πρέπει να αποφεύγονται τα υδρογονωμένα και μερικώς υδρογονωμένα έλαια (ηλιέλαιο, σογιέλαιο και καλαμποκέλαιο), τα τηγανητά, τα αναψυκτικά, η ζάχαρη, τα γλυκά, ο καφές και το μαύρο τσάι. Επίσης, το ψωμί, οι πίτες, τα ζυμαρικά και τα γλυκίσματα από σιτάρι. Δεν χρειάζεται να αποφύγετε εντελώς τα δημητριακά για να καταπολεμήσετε τη φλεγμονή. Φροντίστε όμως να τα επιλέγετε με σύνεση. Σιγουρευτείτε ότι τα δημητριακά δεν ανεβάζουν απότομα το σάκχαρο στο αίμα σας, γεγονός που αποτελεί τη βασική κινητήρια δύναμη της φλεγμονής. Προτιμήστε τα ολόκληρα δημητριακά όσο το δυνατόν περισσότερο. Καταναλώστε μερίδες από μισό ως ένα φλιτζάνι ανά γεύμα. Δοκιμάστε να φάτε ψωμί φτιαγμένο από φύτρα δημητριακών. Δοκιμάστε κομμένη βρώμη και ζυμαρικά ολικής άλεσης, τα οποία επηρεάζουν σε μικρό βαθμό τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Αποφύγετε δημητριακά που περιέχουν γλουτένη, σε περίπτωση που σας προκαλούν φλεγμονή.

Για επιδόρπια η καλύτερη πρόταση είναι πάντα τα φρούτα και μικρή ποσότητα μαύρης σοκολάτας (+ 70% κακάο). Ξεφορτωθείτε τα πρόσθετα σάκχαρα, αλλά όχι τις φυσικές τροφές που τα περιέχουν. Η σχεδόν ερωτική σχέση που έχουμε με τα γλυκά είναι μια αιτία που πυροδοτεί την εμφάνιση φλεγμονής στον οργανισμό μας. Η λευκή ζάχαρη, η ακατέργαστη ζάχαρη και ο συμπυκνωμένος χυμός φρούτων αυξάνουν το σάκχαρο στο αίμα κι αυτό οδηγεί σε φλεγμονή. Ωστόσο, τα φρούτα, μια μέτρια δόση θρεπτικών σακχάρων και οι φυτικές ίνες οι οποίες ενισχύουν την υγεία του πεπτικού συστήματος, αποτελούν σημαντικό μέρος μιας αντιφλεγμονώδους διατροφής.

Θα πρέπει να χρησιμοποιούνται προϊόντα βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας που χαρακτηρίζονται από την απουσία φυτοφαρμάκων, ορμονών, αντιβιοτικών, συντηρητικών, χρωμάτων και βελτιωτικών της γεύσης. Πολλές από αυτές τις ουσίες βλάπτουν το συκώτι και απορυθμίζουν τη σωστή λειτουργία των ορμονών στο επίπεδο των ορμονικών υποδοχέων.

Είναι ιδιαιτέρως απαραίτητη η κατανάλωση των ψαριών και των ξηρών καρπών και σπόρων, τα οποία προσφέρουν τα απαραίτητα λιπαρά οξέα των ομάδων Ωμέγα 3 και Ωμέγα 6 αντίστοιχα. Είναι υπεύθυνα για τη σωστή κατασκευή των κυτταρικών μεμβρανών και κατ’επέκταση των ορμονικών υποδοχέων, των σπερματοζωαρίων, την ισορροπημένη παραγωγή ορμονών και προσταγλανδινών των ομάδων ένα και τρία που καταργούν τις φλεγμονώδεις αντιδράσεις και τους πόνους.

Να έχετε υπόψη ότι δεν μπορείτε να καταπολεμήσετε την ορμονική ανισορροπία χωρίς να φροντίσετε τη λειτουργία του εντέρου σας. Οι ασθένειες του πεπτικού συστήματος και η φλεγμονή είναι δυο επιδημίες που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Ένα υγιές και λειτουργικό έντερο που περιέχει φιλικά βακτήρια κρατά το ανοσοποιητικό σύστημα σε ισορροπία. Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ, ζάχαρης, καφεΐνης και κόκκινου κρέατος – όλα αυτά διαταράσσουν την υγεία του πεπτικού συστήματος. Καταναλώστε προβιοτικά, ψευδάργυρο και πολλές ολοκληρωμένες φυτικές τροφές. Προτιμήστε τα τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το κομπούχα, το κιμτσί, το ξινολάχανο και το οργανικό μίσο.

Επιπλέον, βοηθάει πολύ η αλκαλοποίηση του pH και η βελτίωση της μικροκυκλοφορίας του αίματος και η απόδοσης Ο2 στα μικρά τριχοειδή αγγεία. Αλκαλικές τροφές είναι τα πράσινα λαχανικά και το λάχανο, ωμοί χυμοί λαχανικών, σκόρδο, μάραθος, τζίντζερ, θαλάσσια λαχανικά, γλυκοπατάτες, σπόροι, φύτρα, φασόλια, ντομάτες, αβοκάντο, λεμόνια, θαλασσινό ακατέργαστο αλάτι, καρύδια Βραζιλίας, αμύγδαλα, κολιτσίδα, λινέλαιο, ωμοί ηλιόσποροι, βότανα, μούρα, έλαια ψυχρής έκθλιψης, ωμά χαρούπια.

Συμπληρώματα διατροφής. Πρέπει να προέρχονται κατά το δυνατόν από φυσικές πηγές, ώστε να έχουν μεγάλη βιοδιαθεσιμότητα και απορροφητικότητα και να συστήνονται από τον θεράποντα ιατρό. Συμπληρώματα που βοηθούν στην υπογονιμότητα είναι:

-Βιταμίνες (C, Ε, συμπλέγματος Β ή πολυβιταμίνες) -Μέταλλα (ψευδάργυρος (ο ψευδάργυρος λειτουργεί σαν προωθητικό για τη διαδρομή του σπερματοζωαρίου, ώστε να συναντήσει το ωάριο και να επιτευχθεί η σύλληψη), μαγνήσιο, σελήνιο, σίδηρος ή πολυμέταλλα)

-Αντιοξειδωτικά -Λοιπά (φυτοοιστρογόνα, σκευάσματα οξυγόνου, απαραίτητα λιπαρά οξέα, μεθειονίνη κλπ)

Βελτίωση παροχής αίματος. Βοηθούν η άσκηση, το μασάζ, η υδροθεραπεία, τα αντιοξειδωτικά, το μαγνήσιο και η οστεοπαθητική ανάταξη όταν υπάρχουν πόνοι στη μέση. Επίσης βοηθούν τα βότανα, τα ιαματικά λουτρά, η έκθεση στον ήλιο, η σωστή αναπνοή, οι θεραπείες οξυγόνου και όζοντος, οι χηλικές θεραπείες απομάκρυνσης βαρέων μετάλλων, οι λασποθεραπείες, η ανάπαυση και ο ύπνος.

Όλες οι οδηγίες βελτίωσης του “βιολογικού περιβάλλοντος” αφορούν τόσο τις γυναίκες όσο και τους άνδρες, το σπερματικό υγρό των οποίων περιέχει συχνά υψηλά επίπεδα ελευθέρων ριζών. Το σπέρμα είναι ιδιαίτερα ευάλωτο στην καταστροφή από ελεύθερες ρίζες γιατί οι κυτταρικές του μεμβράνες περιέχουν μεγάλες ποσότητες απαραίτητων λιπαρών οξέων, τα οποία οξειδώνονται εύκολα. Ενδείκνυται μια διατροφή πλούσια σε αντιοξειδωτικά και αποφυγή του τσιγάρου και του αλκοόλ. Επίσης, συμπληρωματικά λήψη βιταμίνης C, Ε, ψευδαργύρου και σεληνίου για τη βελτίωση της ποιότητας του σπέρματος. Η βελτίωση αναφέρεται τόσο στην αύξηση του αριθμού και της κινητικότητας των σπερματοζωαρίων, όσο και στην αύξηση της γονιμοποιητικής ικανότητας, λόγω απομάκρυνσης των ελευθέρων οξειδωτικών ριζών και βελτίωσης της ενζυματικής λειτουργίας.

Η βελτίωση του “βιολογικού περιβάλλοντος” θα μπορούσε ιδιαίτερα να βοηθήσει το αποτέλεσμα μιας προσπάθειας για εξωσωματική γονιμοποίηση. Κατά τη διάρκεια του κύκλου, θα ήταν πολύ χρήσιμη η τήρηση των κανόνων διατροφής ξεκινώντας 2 μέρες πριν την ωοληψία και για 10 ημέρες, αποφεύγοντας εντελώς τη ζάχαρη, τα γλυκαντικά, το στάρι και τις ζωικές πρωτεΐνες. Μ’αυτόν τον τρόπο θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένα ενδομήτριο κατά το δυνατό πιο υποδεκτικό για εμφύτευση.

Η σωστή αξιολόγηση και ρύθμιση του “βιολογικού περιβάλλοντος” μπορεί να βοηθήσει άμεσα στη βελτίωση της υπογονιμότητας. Η αξιολόγηση μπορεί να γίνει είτε κλινικά είτε με ειδικά όργανα μέτρησης και εκτίμησης των παραγόντων που το καθορίζουν. Η απόκτηση ενός ισορροπημένου “βιολογικού περιβάλλοντος” γίνεται με προσωπική προσπάθεια στο επίπεδο της διατροφής, του τρόπου ζωής και με τη βοήθεια φυσικών θεραπειών αν χρειαστεί. Έτσι αποκτάται ορμονική ισορροπία, βελτιώνεται η ποιότητα του σπέρματος και προσφέρεται ένα κατάλληλο έδαφος για την εμφύτευση του εμβρύου είτε στη φυσική γονιμοποίηση, είτε στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή.

4 αλλαγές στον τρόπο ζωής που επίσης βοηθούν στην εξισορρόπηση των ορμονών

1. Βεβαιωθείτε ότι τρώτε αρκετά κατά τη διάρκεια της ημέρας

Η διαλείπουσα νηστεία δεν είναι αποτελεσματική για πολλούς ανθρώπους που υποφέρουν από ορμονικά προβλήματα. Δώστε προσοχή στα επίπεδα της πείνας σας κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αν νιώθετε έντονη επιθυμία για ζάχαρη, θα πρέπει να τρώτε περισσότερες πρωτεΐνες και λίπη το πρωί. Αν μετά το μεσημεριανό σας γεύμα μπορείτε να κρατηθείτε και να μην φάτε μέχρι το δείπνο, προφανώς καταναλώσατε την κατάλληλη ποσότητα.

2. Κοιμηθείτε τουλάχιστον 7 ώρες

Σίγουρα είναι δύσκολο, αλλά πάρτε την απόφαση να κοιμάστε αρκετά κάθε βράδυ δεδομένου ότι είναι απαραίτητο για την αποκατάσταση των ορμονών. Στόχος σας είναι να έχετε καθημερινά τουλάχιστον 7 συνεχόμενες ώρες ποιοτικού ύπνου.

3. Κάντε ήρεμες ασκήσεις

Επικεντρωθείτε σε ασκήσεις για τη μείωση του στρες, όπως ασκήσεις γιόγκα σε θερμοκρασία 40 °C, όσο περισσότερες φορές μπορείτε έχοντας βαρύ πρόγραμμα. Να γυμνάζεστε 3-5 φορές την εβδομάδα. Επίσης, υιοθετήστε  τον διαλογισμό επίγνωσης στην καθημερινότητά σας  ως έναν τρόπο για να ηρεμήσει το μυαλό σας και να φέρει αυτοκυριαρχία στη ζωή σας. Προτείνω να ξεκινήσετε με λίγα λεπτά διαλογισμού καθημερινά και στη συνέχεια να αυξάνετε σιγά-σιγά τον χρόνο.

4. Αποφύγετε τις τοξίνες

Τέλος, είναι σημαντικό να είστε προσεκτικοί όσον αφορά τη χρήση τοξικών προϊόντων στο σπίτι και στο σώμα σας. Πολλά προϊόντα που χρησιμοποιούνται στο σπίτι συνδέονται με ορμονικά προβλήματα.