Οδηγό συμπεριφοράς του καλού μαθητή δρομολογεί το υπουργείο Παιδείας,στο πλαίσιο των ριζικών αλλαγών, που προωθεί στη δημόσια εκπαίδευση.
Πρόκειται για έναν ολόκληρο κώδικα , ο οποίος θα καθορίζει την καθημερινότητα των μαθητών, που προβλέπει , μεταξύ άλλων, «Συμβόλαιο Τιμής» που θα πρέπει να υπογράφουν τα παιδιά στο σχολείο, τη διαφώτιση γονέων και μαθητών από μαιευτήρες, μαίες, παιδιάτρους και λοιπούς «διαμορφωτές γνώμης»,καθώς και ένα «Μικρό Σχολείο» για παιδιά μεταναστών.
Οπως αναφέρει το «Πρώτο Θέμα», για την επιτυχή εφαρμογή του «Παιδαγωγικού Κώδικα Δημοκρατικού Ανθρωπισμού», σύμφωνα με τον συντάκτη του, απαιτούνται τακτικά διαγγέλματα του Προέδρου της Δημοκρατίας, του πρωθυπουργού, του υπουργού Παιδείας κ.ά. Επίσης, ένας νέος φορέας, το Εθνικό Συμβούλιο για τη Σχολική Ψυχολογία, θα αναλάβει την ευθύνη υλοποίησης της όλης πρωτοβουλίας.
Από τον Κώδικα απουσιάζει οποιαδήποτε αναφορά σε εθνική και θρησκευτική ταυτότητα, κάτι που συνάδει με την κατάργηση προσευχών και παρελάσεων. Επίσης, στον Κώδικα υπογραμμίζεται σαφώς ότι οι γονείς θα πρέπει να πάψουν να θεωρούν -και βεβαίως να προσφωνούν αναλόγως- τα παιδιά τους ως «πριγκίπισσες» ή «βασιλόπουλα».
Ο «Παιδαγωγικός Κώδικας Δημοκρατικού Ανθρωπισμού» είναι ένα τμήμα από το πόρισμα του εθνικού διαλόγου για την Παιδεία, το οποίο παρέδωσε την Παρασκευή στον υπουργό ο πρόεδρος της αρμόδιας επιτροπής, Αντώνης Λιάκος.
Μεταξύ των προτάσεων άμεσης εφαρμογής τις οποίες ο κ Λιάκος εισηγείται στην ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, είναι ότι καταδικάζεται «η κουλτούρα του καταναλωτικού ναρκισσισμού και η μετάλλαξη του σχολικού χώρου σε πασαρέλα ναρκισσισμού», ενώ γίνεται λόγος περί μιας -αθέατης διά γυμνού οφθαλμού- μάχης «για το Φαντασιακό της Παιδείας». Ο όρος αυτός επεξηγείται ως εξής: «Η Πολιτεία μπορεί να επέμβει στη διαμόρφωση του παιδικού και σχολικού Φαντασιακού με πολλούς τρόπους: Ενημερώνοντας και ευαισθητοποιώντας την κοινωνία, επιβάλλοντας εύλογους περιορισμούς στις διαφημίσεις και γενικά στα μηνύματα των ΜΜΕ που απευθύνονται στα παιδιά ή στους γονείς» κ.λπ.
Σε ό,τι αφορά στον Κώδικα, ως πρωταρχικός όρος προβάλλεται το λεγόμενο «Συμβόλαιο Τιμής», το οποίο θεσπίζεται ως «προαιρετικά υποχρεωτικό». Κατά την έναρξη του σχολικού έτους, οι γονείς για τα παιδιά της Α’ έως Γ’ Δημοτικού και κατόπιν οι ίδιοι οι μαθητές θα καλούνται να υπογράψουν ένα συμβόλαιο, κάτι σαν πολιτικό όρκο, επαναλαμβάνοντας τις εξής φράσεις (ενδεικτικά): «Δίνω τον λόγο της τιμής μου και υπόσχομαι ότι θα σέβομαι το σχολείο, τους δασκάλους και τους συμμαθητές μου, θα φέρομαι ιπποτικά σε όλους και ιδιαίτερα στους πιο αδύναμους, και δεν θα επιτεθώ ποτέ σε αδύναμο, αλλά θα τον υπερασπίσω από επιθέσεις. Θα θεωρώ σωστή μόνο την άμιλλα για τη διάκριση στη μάθηση, στον αθλητισμό, την καλή συμπεριφορά και τα καλά έργα. Δεν θα κάνω ποτέ στον άλλον ό,τι δεν θέλω να κάνουν σε μένα. Και θα θεωρώ ντροπή κάθε παράβαση αυτής της υπόσχεσης που ελεύθερα δίνω σήμερα».
Βασικό άρθρο του «Παιδαγωγικού Κώδικα Δημοκρατικού Ανθρωπισμού» είναι η ευαισθητοποίηση και ενημέρωση των μεγαλύτερων, έτσι ώστε οι νέοι ή και οι υποψήφιοι γονείς να ενημερώνονται και να καθοδηγούνται από ειδικούς (π.χ. μαιευτήρες, μαίες, παιδιάτρους, διαμορφωτές γνώμης…), ατομικά ή σε ομάδες, καθώς προβλέπεται και «σχολή γονέων».
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της επιτροπής διαλόγου για την Παιδεία, ο Κώδικας προετοιμάζει τα παιδιά όχι μόνο για τη σχολική τους ζωή, αλλά και για την ευρύτερη κοινωνική τους λειτουργία ως δημοκρατικών πολιτών.
Κάποιες από τις αρχές που αναφέρονται είναι:
«1. Το παιδί καθενός είναι μοναδικό και ξεχωριστό για τον ίδιο. Ωστόσο, είναι ένα παιδί ανθρώπων όπως κάθε παιδί ανθρώπων: Διαφορετικό αλλά ίσο με τα άλλα, και όχι πριγκίπισσα ή βασιλόπουλο.
2. Στο σχολείο (ο όρος περιλαμβάνει και την προσχολική αγωγή) πηγαίνουμε επειδή το σχολείο είναι σαν δεύτερο σπίτι μας. Εκεί συναντάμε πολλά άλλα παιδιά και μαθαίνουμε να ζούμε μαζί και να κάνουμε πράγματα μαζί που είναι ευχάριστα και χρήσιμα για όλους και δεν ενοχλούν κανέναν.
3. Στο σχολείο δεν πάμε για επίδειξη, αλλά για γνώση και χαρακτήρα. Για να μάθουμε πράγματα και τρόπους και να γίνουμε άνθρωποι καλοί κι αγαπητοί. Για να γίνει κάθε παιδί ένας ξεχωριστός άνθρωπος για τους άλλους.
4. Είναι ντροπή και γελοίο να κάνεις επίδειξη ότι έχεις χρήματα και πράγματα, όταν άλλα παιδάκια στερούνται και υποφέρουν. Και είναι τιμή και ωραίο να νοιάζεσαι για τον άλλον και να τον βοηθάς όπως μπορείς».
Επιπλέον ,στο πόρισμα της Επιτροπής Εθνικού Διαλόγου για την Παιδεία περιλαμβάνονται δομικές αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα. Προβλέπει τετραετές γυμνάσιο με διετές λύκειο και νέο σύστημα εισαγωγής στα πανεπιστήμια. Η πρόταση προβλέπει την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση μέσω ενός συγκεκριμένου συντελεστή κατάταξης των υποψηφίων, επί του γενικού βαθμού πρόσβασης ή άλλων κριτηρίων επίδοσης.
Επίσης, περιλαμβάνεται κατάργηση των παρελάσεων των μαθητών, του υποχρεωτικού εκκλησιασμού και της υποχρεωτικής προσευχής. Προκειμένου ο μαθητής να αποκτήσει το Εθνικό Απολυτήριο, θα πρέπει να ανταποκριθεί θετικά σε όλα τα μαθήματα που έχει παρακολουθήσει κατά τις δύο τελευταίες τάξεις της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, με δυνατότητες επιλογών και με ιδιαίτερη βαρύτητα στην ερευνητική εργασία. Επιπλέον, μειώνονται συνολικά οι ώρες διδασκαλίας στο λύκειο σε 33 (από 35, όπως είναι σήμερα) και απαγορεύεται η ίδρυση τμήματος αν δεν υπάρχουν 20 μαθητές.
Το πόρισμα Λιάκου αναφέρει ακόμα, ότι οι φοιτητές θα έχουν τη δυνατότητα αλλαγής κατεύθυνσης στο πανεπιστήμιο, καθώς και να αποκτούν συνδυαστικό πτυχίο, λαμβάνοντας τίτλους από δύο σχολές ταυτόχρονα.